Samenvattingen

Een samenvatting is een korte weergave van een langere tekst. Door deze samenvatting te lezen is het gemakkelijker de hoofdzaken van de tekst te begrijpen. In een samenvatting kunnen bijzaken namelijk weggelaten worden, waardoor u alleen de belangrijke dingen leest. Een samenvatting bespaart veel tijd en moeite. Daarnaast bent u, als u de samenvatting maakt, al heel intensief bezig met de tekst. Niet alleen het lezen van de samenvatting bespaart dus leerwerk, maar het maken ervan ook. Het lijkt alleen vaak een zeer groot en tijdrovend karwei. Dat is ook de rede dat maar weinigen er een maken.

Anderen zeggen dat ze niet goed zijn in het maken van een samenvatting of niet weten hoe. Daarom zullen wij u uitleggen hoe u het het best kunt doen.

 

Dit klinkt overbodig, maar voor een samenvatting heb je natuurlijk een tekst nodig om samen te vatten. Deze tekst helemaal samenvatten lijkt alleen enorm veel werk. Daarom moet u de tekst in stukken verdelen. Door steeds korte alinea'a van maximaal 10 zinnen te nemen, lijkt het al veel makkelijker om de tekst samen te vatten.

afbeelding uit een Memo geschiedenisboek

Hierboven kunt u een voorbeeldje zien. Linksboven op de afbeelding kunt u zien dat dit paragraaf 5 is uit een geschiedenishoofdstuk. Stel, u moet al die 5 paragrafen leren, en dan al die stukken tekst die u links ziet bij elke paragraaf. Dan kost dat heel erg veel tijd. Door steeds kleine stukjes of alinea's te pakken (zie afbeelding), is de tekst samenvatten al een stuk gemakkelijker.

 

Dan volgt natuurlijk de vraag, wat moet wel in mijn samenvatting en wat niet. In een tekst staan altijd wat hoofdzaken en wat bijzaken genoemd. Eerst moet u achterhalen wat in dat kleine stukje tekst de hoofdzaken en wat de bijzaken zijn. In sommige boeken staan soms trefwoorden aangegeven (in de afbeelding de blauwgedrukte woorden). Deze trefwoorden zijn natuurlijk belangrijk en behoren tot de hoofdzaken. Voorbeelden die genoemd worden, zijn uw eigen keuze. Een voorbeeld is een soort uitleg bij een bepaald woord of een bepaalde zin. Voorbeelden zijn handig als u extra uitleg wilt, maar zijn niet direct noodzakelijk. U kunt dus in uw samenvatting ook naar het boek verwijzen en af en toe een blik werpen op het voorbeeld. Zo wordt uw samenvatting niet te lang, en houdt u de andere dingen in het boek ook in de gaten.

Een ander onderdeel van een samenvatting is de zinnen kort houden. In het boek staan soms hele lange zinnen. Door zinnen samen te voegen en te verkorten, blijft er nog maar een klein stukje tekst over. En in een samenvatting zijn kleine stukjes tekst natuurlijk makkelijker te leren dan lange stukjes.

 

Dit alles lijkt veel werk voor maar één stukje, maar dat valt heel erg mee. In kleine stukjes zijn hoofdzaken makkelijker te vinden en zijn zinnen handig te verkorten. Zo heeft u in korte tijd een goede samenvatting.

 

Een hele tekst samenvatten volgens deze methode kost wel een klein beetje tijd, en velen hebben er halverwege al geen zin meer in. Daarom is het slim om, als een bepaalde paragraaf in de les wordt behandeld, er thuis meteen een samenvatting van te maken. Zo hoeft u steeds maar korte stukken samen te vatten en zodra de toets wordt opgegeven heeft u al een mooie samenvatting klaarliggen.

 

Er bestaat ook nog een andere methode om een tekst samen te vatten, namelijk de methode van de 'mindmap'. Een mindmap is een soort woordweb met de hoofdzaken van een tekst.

een voorbeeld van een mindmap

Hierboven ziet u een eenvoudige uitleg van een mindmap. Natuurlijk hoeft u op een mindmap niet alleen woorden te zetten. U kunt er ook langere zinnen in zetten. Zo vat u de tekst overzichtelijk en op 1 vel samen. Een mindmap kan gewoon met de hand worden gemaakt, maar ook met de computer. Er zijn al vele programma's waarmee u een mindmap kunt maken. Een mindmap werkt eigenlijk hetzelfde als een samenvatting, maar is leuker om te maken en als u van te voren al de 'takken' maakt waarin u het onderwerp splitst, kunt u goed zien wat u nog moet doen en wat niet.